De helpdesk
Is goedkope tandpasta minder goed voor je gebit?
© Kaat Pype
De duurste tandpasta’s zijn meer dan tien keer zo duur als de goedkoopste. Toch is er niets mis met een budgetmerk.
Een gezond gebit is heel wat waard. Maar hoeveel precies? Het is een vraag die geen enkele consument kan vermijden. Voor het schap met tandpasta’s moet je beslissen: wordt het een goedkoop huismerk, een prijzig topmerk, of iets ertussenin? En, nog belangrijker: maakt dat eigenlijk iets uit?
De prijsverschillen zijn groot. In de winkel van Aldi liggen de tandpasta’s van Sensodyne en van Eurodont bijna naast elkaar. Een tube van het eerste merk kost 3,89 euro, voor het tweede betaal je 0,59 euro per tube (prijsnotering op 19 februari 2025, red.) . Maar omdat de tubes niet even groot zijn, is het verschil in prijs per liter nog veel groter. Dan kom je voor Eurodont uit op 4,72 euro, en voor Sensodyne op 51,87 euro. Sensodyne is dus bijna elf keer zo duur als Eurodont.
Een blik op de ingrediëntenlijst leert dat er niet heel veel verschil is in samenstelling tussen de twee tandpasta’s. De meeste ingrediënten zitten in allebei. Ook het fluoridegehalte is in beide tandpasta’s identiek: 1.450 parts per million.
Dat verbaast Vincent Koningsveld niet. Hij is voorzitter van het Verbond van Vlaamse Tandartsen (VVT). “Vier belangrijke ingrediënten zijn in elke tandpasta terug te vinden”, legt hij uit. “Er moet een oplosmiddel inzitten, meestal water. En zeep, om het gebit proper te maken. Een schuurmiddel dat voor wrijving zorgt, en een fluoride dat het glazuur versterkt. Daarnaast bevatten tandpasta’s allerlei additieven waaraan bepaalde eigenschappen worden toegeschreven. Die claims zijn over het algemeen wel bewezen. Maar of ze een grote meerwaarde hebben, daar durf ik aan te twijfelen”.
“Klinisch bewezen”
Op de vraag waarom Sensodyne en Parodontax duurder zijn, verwijst de persdienst van fabrikant Haleon naar “gespecialiseerde ingrediënten met doelgerichte voordelen”. In Sensodyne zit bijvoorbeeld, afhankelijk van het type, kaliumnitraat of tinfluoride. Die ingrediënten helpen tegen gevoelige tanden. Zo zwaaien heel wat tandpasta’s in hun communicatie met claims over bepaalde ingrediënten die het product doen afwijken van andere tandpasta’s. Oral B zegt dat “tinfluoride meer bescherming tegen tandplak biedt dan andere fluoriden”. Meridol beweert dat de “unieke combinatie van de werkzame stoffen aminfluoride en tinfluoride de oorzaak van geïrriteerd tandvlees aanpakt”. Het gebruik van Parodontax “helpt tegen en voorkomt bloedend tandvlees”.
Het laatste merk legt nogal sterk de nadruk op het “klinisch bewezen” karakter van de claim. Op de vraag welke studies dat bewijs bevatten, geeft de persdienst van Haleon geen duidelijk antwoord. Wie even zoekt, vindt wel verschillende studies. Eén ervan, gepubliceerd in het tijdschrift BMC Oral Health, dateert uit 2021 en is uitgevoerd door wetenschappers in dienst van GlaxoSmithKline, toen de eigenaar van Parodontax. De onderzoekers vergeleken twee groepen van elk 65 proefpersonen, waarvan er één een tandpasta gebruikte die 0,454 procent tinfluoride bevat. De andere groep gebruikte tandpasta met een andere fluoride. Bij de eerste groep lag na twee weken de “bloedend tandvlees index” 32,7 procent lager dan bij de eerste.
Maar er zijn meerdere tandpasta’s met tinfluoride. Ook Colgate Total Advanced Gum Care zegt over klinische studies te beschikken die zijn superieure werking bevestigen. Hetzelfde geldt voor Oral-B Sensitivity & Gum Calm.
Tinfluoride heeft volgens de wetenschap een iets sterkere antibacteriële werking dan andere fluorides. Het Nederlands Tijdschrift voor Tandheelkunde vatte het zo samen: “De gevonden effecten zijn significant maar klein, waardoor de daadwerkelijke gezondheidswinst, het klinisch relevante effect, voor een individuele patiënt minder goed te voorspellen is.” De meeste tandartsen zijn het erover eens dat goed poetsen en flossen veel belangrijker is bij het voorkomen van tandvleesproblemen dan de keuze van de tandpasta.
Er komen steeds meer tandpasta’s op de markt met speciale eigenschappen. Zo is er tandpasta die wittere tanden belooft, het glazuur extra goed beschermt, of dieper reinigt. Dat de prijs van de dure tandpasta’s een veelvoud bedraagt van de huismerken, heeft volgens Koningsveld deels te maken met het onderzoek dat de fabrikanten doet naar de werking van het product. Een claim moet immers ergens op berusten. Ook de marketingkosten doen de prijs van dure tandpasta’s de hoogte in schieten. Het gaat niet alleen om reclame, maar ook om bijvoorbeeld staaltjes die de dure merken aan tandartsen ter beschikking stellen. Als een tandarts zijn klant een klein tubetje van een bepaald merk meegeeft, is de impliciete boodschap dat hij of zij dat merk aanbeveelt.
Sensodyne en Parodontax zijn officiële partners van vier Belgische tandartsverenigingen, waaronder het VVT. “We steunen hun congressen en leveren wetenschappelijke gegevens aan om tandartsen in staat te stellen hun klanten zo goed mogelijk te helpen”, meldt Haleon. Sensodyne vermeldt op zijn tube: “1ste keus van tandartsen”.
Toch is ook een goedkope tandpasta een perfect verdedigbare keuze, vindt Peter Bottenberg, hoogleraar tandheelkunde aan de VUB en de ULB in Brussel. “In de Europese Unie is er een wetgeving op cosmetica, dus elke tandpasta die je koopt voldoet aan minimale voorwaarden qua samenstelling. Dat is in ontwikkelingslanden anders, daar kan je neptandpasta kopen. Dus goedkope tandpasta is in principe oké, tenzij je een bijzonder gezondheidsprobleem hebt, zoals gevoelige tanden of bloedend tandvlees. Dan kan je dieper in de buidel tasten, liefst op aanraden van de tandarts.”
De keuze voor een tandpastamerk is ook persoonlijk, zegt Bottenberg. “Elke tandpasta heeft zijn eigen textuur en smaak. Er is een waaier aan eigenschappen die niets met de werking op zichzelf te maken hebben. Vergelijk het met bier: elk merk heeft een eigen smaak, afdronk en mondgevoel”.
Dat bevestigt ook Koningsveld. Signal bevat bijvoorbeeld wat meer zeep, zodat het sterker schuimt. Sensodyne voelt zachter aan, terwijl Oral B meer korreltjes bevat die een schurende werking hebben. Maar ook hij vindt een goedkoop huismerk perfect verdedigbaar. “Ik zou wel adviseren om een tandpasta met fluoride te kiezen, maar tegenwoordig zit dat in vrijwel alle tandpasta’s, ook de goedkope”.
Erg winstgevend
Achter veel van de duurdere tandpasta’s zitten grote multinationals. Voor Oral B is dat Procter & Gamble, Elmex en Colgate worden gemaakt door Colgate-Palmolive, achter Signal zit Unilever. Parodontax, Sensodyne en Aquafresh worden gemaakt door Haleon, een Brits bedrijf dat in 2022 werd afgesplitst van de farmareus GlaxoSmithKline.
Haleon is erg winstgevend. De operationele winstmarge bedroeg in 2023 17,7 procent. Dat betekent dat op elke euro die aan Haleon-producten besteed wordt, het bedrijf bijna 18 cent op zak kan steken. Onlangs nog investeerde het bedrijf 130 miljoen pond in een onderzoekscentrum voor mondhygiëne. In 2023 gaf het bedrijf 2 miljard pond uit aan marketing en reclame, zo leert het jaarverslag. Die kosten moeten allemaal in de verkoopprijs van een tube Aquafresh, Sensodyne of Parodontax verwerkt worden.
brand: ds
Change brand: NB GVA HBVL DS
Door je in te schrijven voor deze nieuwsbrief zijn de privacyverklaring en de gebruiksvoorwaarden van toepassing.
De goedkope tandpasta van het Aldi-huismerk Eurodont wordt in Duitsland gemaakt door het bedrijf Maxim Markenprodukte. Het is een familiaal bedrijf met één enkele aandeelhouder: oprichter Rolf Giesen en zijn familie. Omdat het niet beursgenoteerd is, hoeft het niet bekend te maken hoeveel de winstmarge bedraagt. Maar dat de marketingkosten minimaal zijn, staat vast. Eurodont timmert immers niet aan de weg, de aanwezigheid op het schap van de Aldi-supermarkten volstaat.
Dit soort familiebedrijven heeft een sterke cultuur van kostenbeheersing, in tegenstelling tot beursgenoteerde multinationals. De ceo van Haleon, Brian McNamara, verdiende in 2023 bijvoorbeeld 5,8 miljoen pond. Beursgenoteerde bedrijven moeten hun winstmarge op peil houden om hun aandeelhouders te plezieren. Voor bedrijven als Maxim speelt dat minder een rol. Hun marge kan daardoor lager zijn, op voorwaarde dat ze grote volumes verkopen.
Conclusie: er zijn enorme prijsverschillen tussen dure en goedkope tandpasta’s. Maar de kwaliteit ervan verschilt niet in dezelfde mate. Tenzij je een gezondheidsprobleem hebt, is een goedkoop merk perfect verantwoord. Let er wel op dat het fluoride bevat. De concentratie staat op de verpakking vermeld.
In ‘Het prijsverschil’ zoekt De Standaard uit hoe het komt dat een product veel duurder of goedkoper is dan een vergelijkbaar product.
