Livre des sources médiévales:
Testament de Guillaume, Comte de Toulouse
(version du Cartulaire de l'abbaye de Gellone - Saint-Guilhem-le-Désert).
Dimanche 14 décembre 804
- In Christi nomine, ego, Guilelmus, gratia Dei, comes recogitans fragilitatis
- mee casus humanum, idcirco facinora mea minuanda vel de parentibus
- meis, qui defuncti sunt, id est genitore meo Teuderico,
- et genitrice mea Aldana, et fratribus meis Teudoino, et Adalelmo,
- et sororibus meis Abbana, et Bertana, et filiabus meis et filiis Bar-
- nardo, Guitcario, Gotcelmo, Helmbruc, et uxoribus meis,
- Gunegunde, et Guitburgi, et nepote meo Bertranno,
- pro nobis omnibus superius nominatis, dono ad monasterium, quod di-
- citur Gellonis, situm in pago Lutovense, juxta fluvium Araur, construc-
- tum in honore Domini, et Salvatoris nostri Jhesu Christi, et Sancte Marie
semper Virginis,
- et Sancti Michahelis archangeli, seu apostolorum gloriosorum Petri, et Pauli,
necnon et Sancti Andree,
- omniumque apostolorum, quod ego, prefatus comes, Guilelmus, construere in
causa dom-
- ni et senioris mei, Karoli, jussi, et ex doctrina venerabilis patris Benedicti
- monachos et abbatem posui, ut Domino Deo iugiter ibi deserviant, donatumque
in perpe-
- tuum esse volo, hoc est res meas, que sunt in pago iam dicto Lutovense, in
- primis videlicet fiscum Litenis cum ecclesiis Sancti Johannis et Sancti Genesii,
sub omni in-
- tegritate, cum villis et villaribus, vineis et campis, cultis et incultis,
arboribus
- fructiferis et infructiferis, pascuis, pratis, molendinis, piscatoriis, aquis
- aquarumque decursibus, quantumcumque ad ipsum fiscum, et ad colonicas ipsius
- respicit vel aspicere jure videtur, omnia dono, trado ad proprium perhaben-
- dum omni tempore. Habet vero has conlaterationes, et infrontaciones ab ho-
- riente sicut currit flumen Araur, a meridie sicut torrens Licatis dimergit
- in ipso flumine, ab occidente infrontat in ipso Aviso, qui discurrit per
- concava montium, in bodena antiqua, que est in supercilio montis, ab aqui-
- lone usque in terminio monasterii. Similiter dono in Marcomitis vil-
- la, quantumcumque Deodatus presbiter ibidem, dato precio, compararavit, vel
- quantum ibidem a me possessum est. Similiter dono villam Saturatis,
- cum ipsa ecclesia Sancti Saturnini, cum omni integritate, cum casis, casaliciis,
cam-
- pis, vineis, pratis, silvis, garricis, ortis, molendinis, aquis, aquarumque
- decursibus, quantumcumque ibidem visus sum habere vel possidere, culta et
incul-
- ta, ad ipsam casam Dei dono ad habendum. Similiter dono in Canneto vil-
- la quantumcumque ibidem visus sum habere vel possidere; in pago quoque Mag-
- dalonense, in villa Soregia, quantumcumque ibidem visus sum habere, vel
possidere.
- In pago vero Albiense, dono villam Noviciacum seu Quiciacum, cum omni
- integritate sua, vel cum omnibus adiacentiis suis. Similiter dono in pago
- Rutenico, in villa Bracoialo, mansos duos cum vineis, terris cultis et incul-
- tis, quantum ad ipsos mansos aspicit, et aspicere videtur. Ista omnia superius
- nominata, ego Guilelmus iam dictus comes, pro me, et pro predictis personis
dono,
- trado, atque transfundo ad iam dictum monasterium Gellonis, et altariis
- ibidem consecratis, et monachis, et abbatibus tam presentibus quam futuris,
pro eterna remunera-
- tione, ut Deum omnipotentem per omnia possimus habere propicium, et ut idem
monachi
- laudantes ibi Deum assidue habeant unde possint vivere. Si quis vero,
- quod futurum esse non credo, vel ego ipse, aut aliquis de heredibus meis,
seu
- quelibet persona contra hanc donationem meam quam ego prompto animo vel ple-
- nissima voluntate facio, venire, aut inrumpere, vel aliquid disrumpere temp-
- taverit, non ei liceat facere. Quod si presumpserit, Dei omnipotentiam exoro,
- ut ipse ultionem sumat in eo, quia notum sit omnibus hominibus hunc onorem
- a me possessum, tam ex horiginali parte quam etiam ex adquisitione, absque
- ullius persone querimonia. Facta est hec donatio XVIIII kalendas januarii,
feria I,
- anno XXXIIII, regnante domno nostro Charolo, rege Francorum, et Langobar-
- dorum, ac patricio Romanorum, et anno IIII, Christo propicio, imperii ejus.
Signum
- Guilelmi - S. Barnardi - S. Gotcelmi - S. domni Teuderici - S.
- Gamardi - S. Fulcoaldi - S. Rangavi - S. Nictardi - S. Mauringi - S.
- Sibaldi - S. Giraldi
Notes: Sur le cartulaire, la première ligne et la troisième,
ainsi que l'emplacement des noms figurant au début de la charte ont
été grattés.
Source: Archives Départementales de l'Hérault, 5 H 8, f°
64 r° à 64 v° - version originale, (acte publié avec
quelques variantes dans le « Cartulaire de Gellone », de Paul Alaus,
l'abbé Cassan et E. Meynial, imprimé chez Jean Martel Ainé,
imprimeur de la Société Archéologique à Montpellier
en 1897 - charte CLX, pages 144 à 146).
Livre des sources médiévales: [xyxy]: text sources from the now defunct Arisitum website. Contact Paul Halsall, halsall@murray.fordham.edu if any text is here improperly.
These sources are now part of the Internet Medieval Sourcebook.
|